6 marca 2019 r. lekarze weterynarii z grupy BVS przy wsparciu firmy MSD Animal Health zorganizowali warsztaty oraz audyt na fermie bydła pani Małgorzaty Lisieckiej w miejscowości Czechnów. Tematem przewodnim spotkania był stres cieplny u krów. Warsztaty poprowadził profesor Israel Flamenbaum, specjalista systemów schładzania krów, wdrażanych na całym świecie.
Stres cieplny u krów prowadzi przede wszystkim do:
- obniżenia wyników produkcyjnych w szczycie laktacji (10-15%) oraz rocznej produkcji mleka (5-20%)
- niższej zawartości tłuszczu i białka w mleku
- zwiększenia liczby komórek somatycznych w mleku zbiorczym
- pogorszenia parametrów reprodukcyjnych
- zmniejszonej wykrywalności rui (50%)
- obniżenia odporności zwierząt.
Rys.1. Israel Flamenbaum wyjaśnia negatywne skutki stresu cieplnego.
Profesor Flamenbaum zwraca uwagę, że wentylacja nie jest wystarczająca, aby zniwelować ciepło metaboliczne generowane przez krowy wysokoprodukcyjne. Wymuszona wentylacja może zniwelować ciepło metaboliczne (1 000 Watt) generowane przez krowy zasuszone lub nisko produkcyjne (poniżej 15kg mleka/dzień), natomiast nie pomoże zniwelować ciepła (2 000 Watt) generowanego przez krowy wysoko i średnio produkcyjne (powyżej 30 kg mleka/dzień). Połączenie moczenia krów razem z wymuszoną wentylacją potrafi zniwelować 5 razy więcej ciepła niż sama wentylacja. I to jest klucz do sukcesu!
Jak skutecznie chłodzić krowy?
Należy wyróżnić 4 czynniki dla skutecznego chłodzenia krów:
1.Woda- moczenie krów w krótkim czasie
2. Wiatr – prędkość powietrza to 3 m/s
3. Czas – w sumie pomiędzy 4 a 6 godzin w ciągu doby
4. Krowa – zwierzę musi być obecne w miejscach chłodzenia
Rys.2. Pomiar prędkości ruchu powietrza na fermie w Czechnowie.
Gdzie możemy chłodzić krowy?
Chłodzenie krów przy użyciu kombinacji wody i powietrza, może być prowadzone w następujących miejscach na fermie:
-
Poczekalnia – przed i pomiędzy dojami
-
Specjalne miejsce do schładzania krów – pomiędzy dojami
-
Stół paszowy – po oraz pomiędzy kolejnymi udojami, krowy „zablokowane”
-
Legowiska – w czasie odpoczynku
Jak ustalić priorytety?
Jeżeli nie jesteśmy w stanie zainwestować w całość systemu wentylacji krów, róbmy to krok po kroku – mówił Israeal Flamenbaum. Najważniejsze są krowy świeżo wycielone (pierwsze 3 tygodnie po wycieleniu), krowy 3 tygodnie przed porodem oraz krowy wysokowydajne (pierwsze 100 dni laktacji). W następnej kolejności uwzględnić należy krowy średniowydajne (między 100-200 dniem laktacji), krowy zasuszone (od zasuszenia do 3.tygodni przed wycieleniem) oraz krowy w późnej laktacji (powyżej 200.dnia).
Dlaczego to jest opłacalne?
Skuteczne chłodzenie krów prowadzi do poprawy parametrów rozrodowych, szczególnie w okresie letnim oraz znacznie przyczynia się do wzrostu produkcyjności (5-10%), co przekłada się niewątpliwie na zyski ekonomiczne. Według doświadczeń profesora Flamenbauma, po odliczeniu wszystkich kosztów ferma zyskuje przy 5% wzroście produkcji mleka około 130 Euro na krowę, przy wzroście produkcji 7% - 170 Euro na krowę, natomiast 10% wzrost produkcji to zarobek rzędu 280 Euro na krowę na rok! Zaufajmy więc specjaliście i ustalmy priorytety chłodzenia krów na naszych fermach.