Opracował: dr Arkadiusz Michalak

Czy zdajemy sobie sprawę z tego, jak olbrzymi wpływ na przyszłe efekty, zarówno w produkcji mleka jak i żywca, ma żywienie cieląt? Jak się okazuje, bardzo ważne są pierwsze 60-65 dni ich życia. Okres ten w dużym stopniu determinuje przyszłą produkcję mleka jak i żywca. W tym czasie następuje najbardziej dynamiczny rozwój najważniejszych układów: pokarmowego i odpornościowego oraz, co jest szczególnie istotne, rozwój gruczołu mlekowego determinującego przyszłą wydajność mleczną. 

Zaobserwowano kilka zależności między prawidłowym odchowem cieląt a przyszłą wartością użytkową krów:

   

⇒ Przyrosty dobowe cieląt w tym  okresie powinny wynosić przynajmniej 650 gramów. Każde uzyskane dodatkowo 100 gramów przyrostu, to około 400 litrów mleka więcej w pierwszej laktacji. 

100g =    400 l

(Soberon i wsp 2012, Lach 2015) 

⇒ Biegunki i wzdęcia to nie tylko straty doraźne spowodowane ewentualnymi padnięciami cieląt czy zwiększonymi kosztami leczenia. Liczne badania dowodzą, że jeden dzień choroby to mniejsza produkcja mleka 

– nawet o 126 litrów w pierwszej laktacji. A kilka dni choroby to strata… 

1dzień =    126 l 

  (Heirichs i Heirichs, 2011) 

⇒ Im większe pobranie pasz stałych  w dniu odsadzenia, tym większa produkcja mleka w pierwszej laktacji. Każdy dodatkowo pobrany kilogram paszy stałej to aż 287 kg mleka więcej w pierwszej laktacji, . 

1 kg =    287 l 

(Heirichs i Heirichs, 2011) 

⇒ Im większe przyrosty masy ciała  uzyskane w okresie pierwszych 65 dni życia, tym większe jest prawdopodobieństwo ukończenia, przez takie zwierzę, pierwszej i kolejnych laktacji (Bach, 2011). 

Zwiększenie tempa wzrostu poprawia również efektywność wykorzystania paszy u opasów. Przyrosty masy ciała są wyższe a okres tuczu jest krótszy. Mniejszy jest, relatywnie, udział zapotrzebowania bytowego w zapotrzebowaniu ogółem. Im wyższe są przyrosty masy ciała, tym mniejsze są również koszty obsługi i amortyzacji budynków. 

Jak widać, o ekonomice odchowu cieląt nie decydują tylko koszty doraźne, ale również zysk wynikający z wyższej wydajności mlecznej i „długowieczności" krów oraz efektywności produkcji żywca!

SKŁADNIKI DIETY

Produktami rekomendowanymi przez naszą firmę do odchowu cieląt są preparaty mlekozastępcze z linii MLECZNA PYCHA oraz pasze pełnoporcjowe z linii CHRUPKA. 

 

 

„MLECZNA PYCHA" – linia preparatów mlekozastępczych stosowanych od pierwszych dni życia cieląt do końca okresu odpajania. Najwyższej jakości komponenty użyte do produkcji preparatów umożliwiają uzyskanie bardzo dobrych efektów produkcyjnych przy zachowaniu wysokiego statusu zdrowotnego.

„CHRUPKA-pasza dla cieląt" - innowacyjna linia teksturyzowanych mieszanek dla cieląt, stosowanych od początku karmienia do 16 tyg. życia. Zastosowanie nowoczesnej technologii pozwoliło uzyskać produkty o wyjątkowej strukturze i składzie, dzięki którym możemy maksymalnie zintensyfikować tempo wzrostu i uzyskać przy tym zdrowe i witalne cielęta. 

 

 

KORZYŚCI I ZALETY

Bogaty skład surowcowy oraz odpowiednia forma fizyczna produktów z linii CHRUPKA przekładają się zdecydowanie na poprawę parametrów żywieniowych i mają bezpośredni wpływ na: 

1. Wysokie przyrosty masy  ciała

CHRUPKA gwarantuje niskie zużycie paszy na kg przyrostu (FCR) oraz wysokie dzienne przyrosty wagowe. Odpowiednio zbilansowana pasza w połączeniu z bardzo dobrą strawnością jest gwarantem uzyskania wysokich przyrostów masy ciała. 

W wielu doświadczeniach porównano żywienie tradycyjne wykorzystujące standardowe pasze z żywieniem intensywnym, w których oprócz dobrych preparatów mlekozastępczych podawano cielętom mieszanki treściwe o wysokiej strawności. We wszystkich przypadkach, w grupach żywionych droższą paszą uzyskano… „tańsze żywienie"! Wyższe przyrosty masy ciała nie tylko rekompensują „z nawiązką" wyższe koszty żywienia cieląt, ale mają też znaczący wpływ na użytkowość dorosłego zwierzęcia. 

Bardzo interesujące wyniki uzyskano w badaniach własnych, przeprowadzonych w 2017 r. na fermie liczącej ponad 600 krów. W intensywnym systemie odchowu cieląt doświadczeniu poddano dwie pasze: tradycyjną, granulowaną mieszankę dla cieląt typu CJ, bez udziału komponentów ekstrudowanych oraz mieszankę teksturyzowaną o bardzo dużym udziale surowców ekstrudowanych typu CHRUPKA. Cielęta w doświadczeniu karmione były taką sama ilością wysokiej jakości preparatami mlekozastępczymi. Średni przyrost dzienny w 46 dniu życia cieląt dla paszy CJ wyniósł 819 g, natomiast dla CHRUPKI średni przyrost to 1013g.

 

 

 

Końcowa masa ciała cieląt, żywionych tradycyjną paszą wyniosła 77 kg, natomiast żywionych paszą typu CHRUPKA aż 86 kg. 

 

Należy również podkreślić, że u cieląt żywionych tradycyjnie poważnym problemem były wzdęcia. U cieląt karmionych mieszanką starterową CHRUPKA problem ten nie występował. 

Przeprowadzone doświadczenie dało jednoznaczną odpowiedź, że stosując bardzo dobre produkty jesteśmy w stanie uzyskać bardzo dobre efekty produkcyjne. 

2. Mniejsza ilość biegunek, wzdęć i upadków 

Wysoka strawność ekstrudowanych komponentów oraz optymalna zawartość składników pokarmowych ograniczają, do minimum, ryzyko wystąpienia biegunek. W ekstrudatach zachodzą zmiany fizykochemiczne, w wyniku których zmienia się zarówno struktura białek, tłuszczów, skrobi jak i zawartego w nich włókna. Prostsze składniki są bardziej dostępne dla enzymów trawiennych, co jest szczególnie ważne w żywieniu młodych zwierząt, u których system trawienny nie jest jeszcze w pełni rozwinięty. Dzięki wyższej dostępności i absorpcji składników odżywczych mniej niestrawionej paszy zalega w przewodzie pokarmowym, która jest pożywką do bakterii chorobotwórczych powodujących min. biegunki, wzdęcia czy nawet upadki. CHRUPKA jest paszą o właściwościach dietetycznych i przeciwbiegunkowych. 

3. Optymalny rozwój żwacza 

Trudność żywienia cieląt, w porównaniu do zwierząt monogastrycznych, polega na tym, że z jednej strony chcemy uzyskać wysokie przyrosty masy ciała, z drugiej strony musimy stymulować rozwój żwacza. Jeżeli zastosujemy model, w którym cielęta będą dostawały dużo mleka z małą ilością mieszanki treściwej to prawdopodobnie uzyskamy zadowalające przyrosty masy ciała, jednak pozostanie ryzyko wystąpienia ww. problemów w momencie odstawienia mleka i przejścia tylko na pasze stałe. 

Dzieje się tak ponieważ żwacz nie jest w pełni przygotowany aby w sposób właściwy pełnić swoją funkcję. Dieta oparta na mleku i sianie również nie stymuluje właściwie jego rozwoju. Najlepsze efekty jeśli chodzi o rozwój żwacza, zminimalizowanie stresu odsadzeniowego, a także wysokie przyrosty, obserwujemy po zastosowaniu diety złożonej z wysokiej jakości mleka i wartościowej, teksturyzowanej mieszanki starterowej. Bardzo wysoka strawność i przyswajalność skrobi oraz jej rozkład do lotnych kwasów tłuszczowych (masłowego i propionowego) stymulują rozwój żwacza. 

4. Wcześniejsze pobieranie paszy stałej 

Smakowitość, wysoka zawartość cukrów prostych i zemulgowanego tłuszczu, sprawiają, że CHRUPKA jest chętnie pobierana. 

5. Obniża koszty odchowu cieląt 

CHRUPKA gwarantuje niskie zużycie paszy na kg przyrostu (FCR) i wysokie dzienne przyrosty wagowe. 

Wysokostrawne i przyswajalne składniki pokarmowe wykorzystywane są przez cielęta, a nie wydalane i marnowane. 

 

Dla przykładu – w paszy o wartości tylko 1 000 zł i strawności 90% wartość strawnych i przyswajalnych składników wynosi 900 zł, a wydalonych i zmarnowanych 100 zł. 

 

W przypadku produktu o gorszej strawności wynoszącej 70%, wartość strawnych składników to 700 zł, a wydalonych i zmarnowanych to aż 300 zł.  Ponadto trzeba podkreślić, że te niestrawione składniki są często pożywką dla bakterii chorobotwórczych wywołujących biegunki, wzdęcia a nawet padnięcia cieląt.

ZALECENIA PRODUKCYJNE

Zalecenia produkcyjne dotyczące żywienia cieląt z wykorzystaniem preparatów mlekozastępczych z linii MLECZNA PYCHA oraz teksturyzowanych mieszanek starterowych z linii CHRUPKA: 

• Cielętom należy zapewnić stały dostęp do świeżej i czystej wody 
• Preparaty mlekozastępcze podawać w ilości gwarantującej ich szybkie wypicie, zachowując odpowiednią temperaturę pójła 
• Jak najszybciej wprowadzić do diety niewielkie ilości mieszanki starterowej, począwszy od ~ 3 dnia życia. 
• Starter podawać w ilości dostosowanej do dziennego spożycia przez cielęta, a niedojady usuwać. 
• W trakcie odchowu zwiększać udział mieszanki starterowej, a ograniczać ilość pasz płynnych 
• Odsadzać cielęta kiedy spożycie paszy starterowej wynosi 1-2 kg/dzień przez co najmniej 3 kolejne dni.

 

Inwestycja w przyszłość

Teksturyzowane startery dla cieląt z linii CHRUPKA oraz preparaty mlekozastępcze z linii MLECZNA PYCHA są nie tylko gwarancją wysokich parametrów odchowu cieląt, ale są też bezpieczną i pewną „lokatą" na przyszłą produkcję mleka i żywca.