Stres cieplny jest uważany za czynnik, który znacząco wpływa na rentowność gospodarstw mlecznych, szczególnie w gorących regionach świata. W pierwszej części mojego artykułu opisałem, w jaki sposób stres cieplny wpływa na wydajność krów i rentowność gospodarstwa. W obecnym artykule, na podstawie literatury, planuję pokazać własne doświadczenia i obliczenia, oraz w jaki sposób właściwe chłodzenie może zmniejszyć negatywny wpływ stresu cieplnego i przyczynić się do zwiększenia opłacalności gospodarstwa.
W badaniu przeprowadzonym przez dr Vincenta St. Pierre'a, ekonomistę i badacza z University of Ohio, stres cieplny został scharakteryzowany w różnych regionach USA. Wśród tych regionów znajdują się „stany o klimacie zimnym”, w których warunki stresu cieplnego nie są spotykane lub w bardzo małym stopniu oraz „stany o klimacie ciepłym” (głównie na południu), gdzie krowy są narażone na warunki stresowe spowodowane przez ciepło, przez prawie połowę roku. Naukowiec dokonał przeglądu literatury oraz opublikował prace, w których badano wpływ różnych sposobów chłodzenia krów na ich wydajność oraz na rentowność gospodarstwa. Bazując na wynikach badań, biorąc pod uwagę różne regiony USA, St. Pierre ocenił potencjalne korzyści wynikające z zastosowania istniejącej wiedzy dotyczącej zmniejszenia strat produkcyjnych w lecie, stwierdzając, iż powodują one 40% mniej strat w uzyskanej produkcji mleka, jak opisano wcześniej w pierwszej części tego artykułu. Całkowite straty dla amerykańskiego przemysłu mleczarskiego spadły z 1,5 do 0,9 miliarda dolarów rocznie, przed i po wdrożeniu tych systemów chłodzących. Jest prawdopodobne, że ponowne rozważenie tych wyników dzisiaj, z postępem i ulepszeniami wprowadzonymi w systemach chłodzenia w ciągu ostatnich dwudziestu lat, wdrożenie intensywnego chłodzenia może w większym stopniu zmniejszyć straty spowodowane stresem cieplnym w lecie.
W oparciu o zdobyte doświadczenie badacze z University of Florida porównali wydajność krów oraz rentowność gospodarstw, w których stosowano dobre chłodzenie krów latem lub bez systemu chłodzenia. W warunkach bez chłodzenia, krowy spędzały prawie 50% pory roku w warunkach stresu cieplnego, a ponadto w miesiącach letnich (czerwiec - wrzesień) krowy były poddawane stresującym warunkom 24 godziny na dobę. W tych warunkach roczna produkcja mleka na krowę została zmniejszona o 1600 litrów, z czego 1400 litrów (90%) zostało utraconych w miesiącach letnich. Spadek produkcji mleka spowodował utratę 690 USD oczekiwanego rocznego dochodu na krowę. Kiedy krowy zostały skutecznie schłodzone latem, całkowita liczba godzin, w których były one poddawane warunkom stresu cieplnego, została zmniejszona do zaledwie 20% czasu w roku i 50% dnia w miesiącach letnich. Skuteczne chłodzenie zmniejszyło roczną utratę mleka na krowę z 1600 do 200 litrów, traconych głównie w miesiącach letnich, oraz zmniejszyło utratę rocznego dochodu z około 700 USD na krowę, natomiast w systemie bez chłodzenia spadek strat wyniósł zaledwie 125 USD na krowę, poprzez intensywne chłodzenie interwencyjne.
Jak przedstawiono w pierwszej części tego artykułu, stres cieplny i chłodzenie krów są przede wszystkim problemem ekonomicznym. Ograniczenie stresu cieplnego za pomocą systemów chłodzących ogranicza jedynie straty ekonomiczne. W każdym razie wdrożenie systemów chłodzenia będzie uzasadnione ekonomicznie tylko wtedy, gdy jego koszt będzie mniejszy niż całkowite straty ekonomiczne spowodowane przez stres cieplny.
Aby oszacować ten problem w różnych warunkach występujących na fermie, podjąłem się uczestnictwa w opracowaniu specjalnego skomputeryzowanego programu Excel, w którym można ocenić opłacalność wdrożenia systemów chłodzenia. Program składa się z danych hodowlanych (liczba krów, poziom produkcji i liczba letnich dni w roku), kosztów chłodzenia (instalacji i eksploatacji urządzeń chłodniczych), a także cen w gospodarstwach (pasza, prąd i mleko). W obliczeniach zakładamy oczekiwany wzrost rocznej produkcji i wykorzystania paszy (tylko w dni letnie), wszystkie przedstawione jako percentyl powyżej poziomu podstawowego, przed wdrożeniem chłodzenia.
Zasadniczo korzystam z „trybu założeń” przed rozpoczęciem nowego projektu chłodzenia krów, w którym mogę zbadać „punkt krytyczny inwestycji” i przekonać hodowcę, aby to zrobił. „Tryb wyników” jest używany pod koniec lata, w każdym z projektów, które realizuję na świecie. W tym trybie używane są liczby rzeczywiste zamiast założeń związanych z poprawą produkcji, a tym samym możemy potwierdzić lub odrzucić obliczenia ekonomiczne wykonane przed rozpoczęciem.
W ciągu ostatnich 10 lat, odkąd zacząłem korzystać z tego programu, „wykonałem” go w ponad 30 różnych krajach na trzech różnych kontynentach. W niektórych przypadkach dokonano tego jedynie w „trybie założeń” do wykorzystania podczas konferencji lub spotkań z producentami. W innych przypadkach zastosowano „tryb wyników”, w którym rolnik podaje prawdziwe liczby pod koniec lata, wiedząc z jednej strony dokładnie o dodatkowych kosztach potrzebnych do schłodzenia krów, a z drugiej strony dodatkowej ilości mleka produkowanego co roku.
W niniejszym artykule przedstawiono wyniki niektórych moich projektów chłodzenia krów przeprowadzonych w czterech różnych krajach i zlokalizowanych na trzech różnych kontynentach.
Projekt chłodzenia krów w Meksyku: projekt został przeprowadzony na fermie 3000 krów, położonej w suchej części północnego Meksyku. Inwestycje w sprzęt do chłodzenia krów na „specjalnych miejscach chłodzących” wyniosły 800 000 USD (250 USD na krowę). Działanie systemu chłodzenia przez 150 dni każdego okresu letniego miało roczny koszt w wysokości 45 USD za krowę, z czego 30 USD za energię elektryczną i 10 USD za dodatkową siłę roboczą (zatrudniono sześciu dodatkowych pracowników i pracowały trzy zmiany dziennie). Wśród korzyści generowanych przez intensywne chłodzenie krów uwzględniono 10% wzrost rocznej produkcji mleka na krowę. Zakładamy również 5% poprawy „wykorzystania paszy” w ciągu 150 dni letnich i spadek o pięć dni okresu międzyciążowego na krowę rocznie. Wyniki tego projektu pokazują, że w wyżej wymienionych warunkach dodatkowy dochód z intensywnego wdrażania chłodzenia osiągnął 600 000 USD rocznie na gospodarstwo (200 USD na krowę), a oczekiwany zwrot z inwestycji miał nastąpić poniżej dwóch lat.
Projekt chłodzenia krów we Włoszech: projekt przeprowadzony na fermie 930 krów w północno-wschodnich Włoszech. Inwestycja w urządzenia chłodzące zainstalowane w poczekalni przed halą udojową i na linii karmienia wyniosła 260 000 EUR (280 na krowę). Działanie systemu chłodzenia w ciągu 120 dni letnich kosztowało 30 EUR za krowę rocznie, z czego 20 EUR za energię elektryczną. Wśród korzyści generowanych przez intensywne chłodzenie krów, 8% wzrost rocznej produkcji mleka na krowę uzyskany i wzięty pod uwagę przy obliczaniu rentowności. W tym przypadku, oprócz dobrej ceny mleka, gospodarstwo otrzymało również premię w wysokości 20 EUR na krowę rocznie za poprawę jakości mleka i zadeklarowało obniżenie kosztów leczenia o 15 EUR na krowę rocznie. Wyniki tego projektu pokazują, że w wyżej wymienionych warunkach dodatkowy roczny dochód z tytułu intensywnego chłodzenia osiągnął 280 000 EUR na gospodarstwo (300 na krowę), a oczekiwany zwrot z inwestycji nastąpił w czasie krótszym niż rok.
Projekt chłodzenia dla krów w Turcji: projekt został przeprowadzony na fermie 1100 krów, położonej w południowo-zachodniej Turcji. Krowy chłodziły się w poczekalni (przed i między sesjami dojenia), a następnie systemy chłodziły krowy przy stołach paszowych. Pod koniec lata zanotowano 12% wzrost rocznej produkcji na krowę i 5% poprawę wykorzystania paszy za 120 dni letnich. Na początku projektu istniała już część urządzeń chłodzących, więc inwestycja w instalację dodatkowego sprzętu chłodzącego wyniosła jedynie 140 000 USD (130 USD na krowę), a jej eksploatacja wyniosła 30 USD na krowę. Dochód netto gospodarstwa z powodu intensywnego chłodzenia krów osiągnął 220 000 USD (200 na krowę), a zwrot z inwestycji nastąpił w ciągu niecałego roku (głównie ze względu na stosunkowo niewielkie inwestycje w sprzęt).
Projekt chłodzenia krów w Rosji: projekt został przeprowadzony na fermie 1100 krów, położonej w południowo-zachodniej Rosji (region Morza Czarnego). Krowy schładzane były w poczekalni (przed dojeniem) i na linii karmienia (po dojeniach i między nimi). Pod koniec lata, kiedy krowy były intensywnie chłodzone, uzyskano 15% rocznego wzrostu mleka. Inwestycja w chłodzenie wyniosła 290 000 USD (265 USD za krowę), a koszt obsługi systemu chłodzenia w 100 dni letnich (od czerwca do połowy września) wyniósł 30 USD za krowę. Roczny wzrost dochodu netto gospodarstwa osiągnął 260 000 USD (240 na krowę), a zwrot z inwestycji nastąpił w ciągu jednego roku.
Interesującą kwestią z prezentowanych danych (i z tych projektów, których danych nie uwzględniono w tym artykule) jest to, że niezależnie od różnic geograficznych i klimatycznych między czterema opisanymi projektami, a także różnic w poziomie produkcji , stosowane praktyki zarządzania i ceny nakładów, przedstawione liczby nie różnią się znacznie. Wzrost rocznej produkcji z powodu intensywnego chłodzenia (dane rzeczywiste) średnio o 10% (zakres od 8 do 10%). Pod względem USD za krowę inwestycja w instalację sprzętu chłodzącego wahała się między 250 a 300 USD, a średni koszt operacyjny 30 USD (w przedziale od 20 do 40 USD). Wzrost rocznego dochodu netto na krowę wynosił średnio 250 USD (w przedziale od 200 do 300 USD), a zwrot z inwestycji wahał się od jednego do dwóch lat.
Na podstawie mojego ponad 40-letniego doświadczenia w zakresie produkcji mleka w Izraelu i na świecie mogę stwierdzić, że niezależnie od regionu geograficznego lub typu systemu produkcji, zainwestowanie w system schładzania krów i właściwe jego wykorzystanie, będzie jedną z najlepszych inwestycji jakie Hodowca może zrobić.
Autor: Israel Flamenbaum Ph.D / Cow Cooling Solutions, LTD, Izrael.