Konsekwencje chorób układu oddechowego w okresie rozwoju (od urodzenia do pierwszej inseminacji)
Niektóre są natychmiastowe:
- Spadek spożycia paszy,
- Spadek stopy zysku
- Kosztowne leczenie - środki przeciwdrobnoustrojowe, przeciwzapalne, praca
- Śmiertelność
Zdj.1. Szpital dla cieląt na Litwie.
Niektóre są bardziej opóźnione w czasie:
- Wyższe ryzyko brakowania
- Opóźnienie w pierwszej inseminacji,
- Starszy wiek w pierwszym wycieleniu
- Potencjalne efekty w pierwszej laktacji
- Niższa produkcja mleka
- Wyższe ryzyko uboju
Wyższe ryzyko brakowania
Z zestawu danych z 7768 jałówek holsztyńskich urodzonych pomiędzy 2004 i 2006 (w Hiszpanii), wzięto wskaźniki wzrostu od urodzenia do pierwszego porodu; wiek i masę ciała przy inseminacji oraz częstotliwość występowania biegunki, infekcji pępka i chorób układu oddechowego (BRD) została wykorzystana do oceny potencjalnych związków pomiędzy tymi czynnikami a szansami na brakowanie w pierwszej laktacji. W badaniu Bacha 2571 (33,1%) zwierząt spośród 7768 zostało wybrakowanych z różnych przyczyn w czasie do drugiej laktacji. W sumie, 655 (8,4%) jałówek nie skończyła pierwszej laktacji, a 31,5% z nich opuściło stado w obrębie pierwszych 50. dni po porodzie.
Jałówki, które doświadczyły 4. lub więcej przypadków BRD przed pierwszym wycieleniem miały 2 razy większe szanse, że nie ukończą one pierwszej laktacji niż te, które nigdy nie doświadczyły BRD.
Wyniki te wskazują na możliwości prognozowania wartości przyszłej jałówki w zakończeniu pierwszej laktacji w oparciu o występowanie i wpływ BRD.
Zdj.2. Cielętnik na jednej z estońskich ferm.
Wpływ BRD na wydajność w pierwszej laktacji
Opublikowane prace są bardzo niespójne, jeśli chodzi o wpływ BRD, prawdopodobnie ze względu na duże brakowanie sztuk, które przechorowały BRD. W celu uwzględnienia różnic w stanie zdrowia, wykazano związek między przyrostem przed odsadzeniem a wydajnością mleka w pierwszej laktacji:
Obniżone przyrosty u jałówek, które przechorowały choroby układu oddechowego (BRD) pozwala powiedzieć, że efektem jest minimum 123 kg mleka mniej w pierwszej laktacji.
Podsumowanie
Zgodnie z przyjętymi założeniami przez prof. Overtona: Koszt BRD u jałówek holsztyńskich, jałówkach remontowych w pierwszych 120 .dniach wynosi 279 USD, w tym przewidywanej straty mleka w pierwszej laktacji. Ten kosztorys jest znacznie wyższy niż inne, ponieważ bardziej szczegółowo rozważa wzrost i wydajność jałówek bez BRD (dla porównania) oraz obejmuje aktualne warunki ekonomiczne.
Opracował: lek.wet. Marcin Kocik