W przeciągu wielu lat rozwoju hodowli bydła mlecznego większość producentów mleka przyjęło zasadę, że hoduje każdą urodzoną jałówkę, aby zapewnić sobie możliwość zastąpienia, wprowadzenia jej do stada w przyszłości.  Jednakże postęp w zarządzaniu okresem przejściowym i rozrodczym, z coraz doskonalszą profilaktyką chorób zakaźnych i metabolicznych, w połączeniu z powszechnym stosowaniem nasienia seksowanego u jałówek i krów mlecznych, doprowadził do nadmiernej podaży remontowych jałówek mlecznych w Stanach Zjednoczonych. Rotacja stada i potrzeby wymiany bydła mlecznego odzwierciedlają się nawzajem, a brak wystarczającej liczby jałówek prawdopodobnie spowoduje mniejszą rotację stada i utratę możliwości rozwoju gospodarstwa ze względu na długotrwałe przetrzymywanie krów, które powinny zostać poddane ubojowi. I odwrotnie, produkcja dużej nadwyżki jałówek jest również kosztowna, ale zwiększenie jej w stosunku do przewidywanych potrzeb może być postrzegane jako forma zarządzania ryzykiem lub "ubezpieczenia", że w przyszłości będzie dostępna wystarczająca ilość jałówek w rezerwie. 

Obecna wartość jałówek cielnych i szacowane koszty ich produkcji

Przy obecnych wartościach rynkowych dla jałówek cielnych na poziomie 1300 USD i szacowanych kosztach wzrastających od 1700 USD do 2400 USD, gospodarstwa mleczarskie, które nadal produkują ilości jałówek przekraczające przewidywane potrzeby, z planami sprzedaży dodatkowych ilości na otwartym rynku, prawdopodobnie odczują znaczne straty ekonomiczne. Rotacja stada krów dorosłych jest głównym czynnikiem wpływającym na liczbę jałówek potrzebnych do remontu stada, jednak śmiertelność, choroby, płodność i straty w uboju w okresie wychowu jałówek determinują całkowitą liczbę jałówek, które muszą być zachowane i hodowane w celu zaspokojenia przewidywanych potrzeb.

Wskaźniki dla jałówek od narodzin, przez fazy wzrostu i rozrodu, aż do późniejszego wycielenia, odzwierciedlają straty na całej długości okresu remontu stada i mogą być pomocne w procesie planowania. W USA prof. Mike Overton badał dane z 50. Stad – jałówki w inwentaryzacji stanowiły 102% średniej populacji krów w laktacji  i zasuszonych we wszystkich stadach. Rzeczywiste potrzeby jałówek różnią się w zależności od stada na podstawie zarządzania jałówkami i przewidywanych obrotów stada. Biorąc pod uwagę obecne warunki rynkowe, ubój jałówek powoduje straty w stosunku do wzrostu kosztów, niezależnie od tego, czy ubój ma miejsce w wieku 2,5, 4,5 czy 22 miesięcy. Jednakże staranna selekcja w celu identyfikacji przewidywanych słabych wyników może zmniejszyć straty w uboju jałówek, a przy przyjętych tu założeniach wcześniejszy ubój skutkował mniejszymi stratami. 

Zdj.1. System utrzymania jałówek w Izraelu.

Zdj.2. Warunki dla cieląt na fermie bydła w Czechach.

Różnicowanie zwierząt zarówno do celów hodowlanych jak i do uboju

Badania genetyczne- Genomika, idealnie jeśli połączone z analizami przyrostów, są jednym z narzędzi, które może pomóc w różnicowaniu zwierząt zarówno do celów hodowlanych jak i do uboju. Niezależnie od tego, czy chodzi o selekcję buhajów, selekcję matek, czy też, w idealnym przypadku, obu, producenci są w stanie stworzyć jałówki zastępcze najwyższej jakości pochodzące od zwierząt najwyższej jakości oraz bardziej wartościowe cielęta mięsne lub krzyżówki mięsne pochodzące od zwierząt niższej jakości genetycznej, poprzez staranne dopasowanie matek i reproduktorów, przy jednoczesnym zaspokojeniu potrzeb ich stad w zakresie zastępowania.

Wnioski

Idąc naprzód, stada powinny hodować ostrożniej, aby produkować jałówki lepszej jakości od jak najlepszych matek i ojców-buhajów oraz rozważyć wykorzystanie nasienia mięsnego u zwierząt gorszych. Niemniej jednak, w celu zmniejszenia ryzyka braku odpowiedniej podaży jałówek remontowych, gospodarstwa mleczne powinny dodać dodatkowy bufor do swoich przewidywanych potrzeb. Posiadanie 10% dodatkowych cieląt-jałówek pozwala na zwiększenie rocznego obrotu dorosłego stada z 39 do 43% w przypadku zmiany warunków ekonomicznych lub stanu zdrowia stada. 

Zdj.3. Szczęsliwe cielę.

Opracował: lek.wet. Marcin Kocik