Letnie straty w produkcji mleka są zwykle związane z negatywnym wpływem stresu cieplnego na krowę w okresie laktacji. Powodowane jest to dużym negatywnym wpływem na zużycie paszy i efektywność wykorzystania paszy przez krowę w okresie laktacji, a także na funkcje reprodukcyjne. Ostatnio stwierdzono, że również krowy zasuszone, mimo że nie produkują mleka, są negatywnie dotknięte przez stres cieplny, głównie ze względu na niższą produkcję mleka i stałych składników mleka we wczesnej laktacji, wyższą częstotliwość występowania chorób (ze względu na zmniejszenie funkcji odpornościowych) i zaburzenia metaboliczne oraz słabe parametry płodności, występujące po wycieleniu i we wczesnych stadiach laktacji. Często występują jesienią i wczesną zimą, kiedy stres cieplny już się skończył.
Pierwsze publikacje opisujące negatywny wpływ okresu letniego na krowy w późnej ciąży pojawiły się na Florydzie w latach siedemdziesiątych. W tym okresie krowy w laktacji były trzymane w zagrodach „Corral” z ograniczonym dostępem do cienia, natomiast suche krowy były trzymane na zewnątrz, bez cienia. Dane „Herd Book” na Florydzie pokazały, że krowy cielące się późnym latem i jesienią produkowały prawie 15% mniej mleka podczas laktacji w porównaniu do tych ocielonych zimą. Naukowcy z Gainesville na Florydzie wykazali, że krowy zasuszone, którym zapewniono cień w okresie suchym, urodziły cięższe cielęta i wyprodukowały o 5% więcej mleka we wczesnych stadiach laktacji, w porównaniu do krów zasuszonych, bez jakiegokolwiek cienia. Narodziny cięższych cieląt uzyskane w tym badaniu mogą prawdopodobnie wiązać się z lepszym przepływem krwi (a także hormonów i składników odżywczych) do macicy ciężarnej krowy (ponieważ krowy nie muszą rozprowadzać większej ilości krwi na powierzchnię skóry w celu schłodzenia). Potwierdzono, że cięższe cielęta i ich większe łożyska (jak wykryto w innych badaniach), są związane z lepszą indukcją hormonalną rozwoju tkanki gruczołu wymienia (hormony płodowe i łożyskowe są odpowiedzialne za odnowę i proliferację komórek gruczołu wymienia przed wycieleniem), co prowadzi do lepszego przygotowania wymienia do laktacji, a tym samym do zwiększenia wydajności mleka we wczesnych stadiach laktacji.
Opierając się na doświadczeniach zdobytych w latach siedemdziesiątych na Florydzie oraz z uwagi na fakt, że krowy zasuszone w Izraelu mają zwykle wystarczający cień, postanowiliśmy w połowie lat osiemdziesiątych zbadać wpływ chłodzenia krów zasuszonych poprzez połączenie zwilżania i siły wentylacji (podobnie jak w przypadku krów dojnych), na wielkość masy potomstwa i produkcji mleka w późniejszej laktacji. W grupie kontrolnej identyczne krowy otrzymały tylko cień. Masę cieląt i średnią dzienną produkcję mleka w pierwszym trymestrze laktacji opisano w tabeli 1.
Masa cieląt urodzonych (kg)
|
Chłodzone krowy
|
Krowy zacienione
|
Od jałówek
|
42.0
|
41.9
|
Od krów dorosłych
|
45.9
|
38.3
|
Produkcja mleka (kg/d)
|
|
|
Średnia produkcja mleka na 150 dni laktacji jałówki
|
37.6
|
37.0
|
Średnia produkcja mleka na 150 dni laktacji krowy dorosłej
|
43.6
|
36.3
|
Tabela 1 - Masa urodzeniowa cieląt (kg) i średnia dzienna produkcja mleka (kg), w pierwszych 150. dniach laktacji u schłodzonych krów zasuszonych, w porównaniu z krowami, którym zapewniono tylko cień.
Z wyników przedstawionych w tabeli 1 możemy dowiedzieć się, że chłodzenie krów w okresie suchym pozytywnie wpłynęło na dorosłe krowy, ale nie na jałówki, przed pierwszą laktacją.
W ciągu ostatnich dwóch dziesięcioleci przeprowadzono inne badania dotyczące chłodzenia krów zasuszonych, gdy badania przeprowadzono w różnych warunkach klimatycznych i przy użyciu różnych systemów chłodzenia.
Chłodzenie krów w zasuszeniu za pomocą niskociśnieniowego systemu zamgławiania i wysokociśnieniowego systemu zamgławiania (4), zapewnianego w suchych klimatach północno-zachodniego Meksyku i Arizony, zwiększyło produkcję mleka w kolejnej laktacji odpowiednio o 7,5% i 4,0%. Intensywne chłodzenie krów zasuszonych poprzez połączenie zwilżania i wymuszonej wentylacji, przeprowadzanej kilka razy dziennie w lecie, badano w gorących i wilgotnych warunkach w Izraelu i na Florydzie. Suche krowy, chłodzone przez cały okres zasuszenia, produkowały prawie 10% więcej mleka we wczesnej laktacji (badania izraelskie) i prawie 20% w prawie całej kolejnej laktacji (badanie na Florydzie), w porównaniu do krów, którym zapewniono tylko cień. Krowy zasuszone schłodzone tylko przez ostatnią część okresu zasuszenia miały mniejszy wzrost produkcji mleka w porównaniu do krów, które były chłodzone przez cały okres zasuszenia.
Wyniki różnych opisanych powyżej badań przedstawiono w tabeli 2.
System chłodzenia
|
Lokalizacja
|
Dnia badań (od wycielenia)
|
Chłodzone
|
Nie chłodzone
|
Różnica (%)
|
Cień
|
Floryda
|
0-100
|
26.7
|
25.5
|
5.0
|
Moczenie i wymuszona wentylacja
|
Izrael
|
0-150
|
40.7
|
37.2
|
9.4
|
Zamgławianie (wysokie ciśnienie)
|
Arizona
|
Szczyt
|
41.3
|
39.7
|
4.0
|
Zamgławianie (niskie ciśnienie)
|
Meksyk
|
0-60
|
26.1
|
24.3
|
7.5
|
Moczenie i wymuszona wentylacja
|
Izrael
|
0-150
|
44.8
|
41.0
|
9.1
|
Moczenie i wymuszona wentylacja
|
Floryda
|
0-280
|
33.9
|
28.9
|
17.3
|
Tabela 2 - Średnia produkcja mleka (kg / d) kolejnej laktacji krów zasuszonych chłodzonych różnymi systemami, w porównaniu z krowami mającymi tylko cień.
Podsumowując:
Stres cieplny negatywnie wpływa również na krowy zasuszone. W porównaniu do normalnych warunków klimatycznych, krowy zasuszone w warunkach stresu cieplnego mają tendencję do produkcji mniejszej ilości mleka z mniejszą zawartością tłuszczu i białka w późniejszej laktacji. Są bardziej wrażliwe na choroby wczesnej laktacji i wyższe ryzyko gorszej płodności. Chłodzenie krów w zasuszeniu poprawia wydajność mleka w późniejszej laktacji, a ponadto poprawia stan odporności tuż po porodzie w czasie znacznego ryzyka choroby. Pozytywny efekt chłodzenia w okresie zasuszenia jest dużo wyższy u krów starszych niż u pierwiastek. Chłodzenie krów zasuszonych może być zapewnione przez różne systemy chłodzenia, poprzez dostosowanie ich do warunków klimatycznych i warunków panujących w gospodarstwie. Oczekuje się, że schłodzenie krów w zasuszeniu zapobiegnie konieczności aktywacji mechanizmów organizmu w celu zmniejszenia obciążenia cieplnego (głównie poprzez rozprowadzenie większej ilości krwi na powierzchnię krowy zawierającej hormony i składniki odżywcze docierające do organów wewnętrznych, w tym macicy).
Wydaje się, że intensywność chłodzenia krów zasuszonych może być niższa niż ta zapewniana wysokowydajnym krowom (łączna liczba godzin chłodzenia dziennie), wynika to z faktu, że krowy w zasuszeniu wytwarzają mniej ciepła. W każdym razie chłodzenie należy wdrożyć jak najwcześniej w okresie zasuszenia, aby zmaksymalizować korzyści dla krowy, gdy przechodzi ona w laktację. Chłodzenie krów zasuszonych w stadach wysokowydajnych może zwiększyć roczną produkcję mleka u krów cielących późnym latem i jesienią o ponad 1000 kg na laktację (300 kg rocznie dla każdej krowy w stadzie). Efektywność kosztowa chłodzenia krów zasuszonych jest nawet wyższa niż chłodzenie krów mlecznych (niższe koszty chłodzenia w stosunku do uzyskanych korzyści).
Autor: Israel Flamenbaum Ph.D / Cow Cooling Solutions, LTD, Izrael.