Letnie zapalenie wymienia jest chorobą na swój sposób spektakularną, która najczęściej przebiega jako ostre lub nad ostre zapalenie wymienia. Wywołana jest przez Trueperella pyogenes, dawniej zwaną Arcanobacterium pyogenes, Actinomyces pyogenes, Corynebacterium pyogenes. Nazewnictwo choć skomplikowane, odnosi się do tego samego patogenu i warto o tym pamiętać.
Rozwój choroby
Treuperella pyogenes może powodować infekcje dróg rodnych, moczowych, płuc, a także może być odpowiedzialna za tworzenie się ropni w wątrobie, o czym często zapominamy. Szczególny wpływ tego patogenu jest widoczny, jeżeli chodzi o przypadki metritis i endometritis. W drogach rodnych, bakteria ta stanowi element naturalnej flory bakteryjnej. Do rozwoju infekcji i powstawania zmian zapalnych dochodzi w wyniku uszkodzeń powstałych podczas porodu.
Nazwa letniego zapalenia wymienia wywodzi się od tego, że przypadki tej choroby często obserwowano w okresie letnim, kiedy krowy przebywały na pastwisku. Zwiększona ilość przypadków Summer mastitis w tym okresie, była ściśle związana z obecnością owadów latających, które roznosiły patogen. Obecnie autorzy spierają się, czy można mówić, w przypadku tej choroby, o sezonowości. Warte podkreślenia jest to, że bardzo często schorzenie to pojawia się w okresie zasuszenia po co najmniej 2 tygodniach od aplikacji preparatów DC, w brudnym środowisku i przy skaleczeniach strzyków. W skrajnych przypadkach ilość dotkniętych tym schorzeniem krów dochodziła do 25 % stada, chociaż zazwyczaj nie przekracza kilku sztuk. Patogen ten jest również potencjalnie niebezpieczny dla jałówek. W ich przypadku czynnikiem ułatwiającym zakażenie mogą być muchy i wzajemne obsysanie się zwierząt.
Objawy
To jaki charakter będzie miał stan kliniczny rozpoznany przez nas, będzie zależało przede wszystkim od czasu, jaki upłynął od czasu zakażenia się patogenem. Oczywiście, przypadki nadostre i ostre przebiegające z objawami ogólnymi najłatwiej rozpoznać, ale z drugiej strony są one dla krowy najbardziej niebezpieczne. Będziemy tu obserwować gorączkę, brak apetytu, zmienioną ćwiartkę, która jest widoczna gołym okiem i jest powiększona, twarda, bolesna, a wydzielina wymienia jest wodnista z kłaczkami. Przy zakażeniach przewlekłych i pod ostrych zazwyczaj brak objawów ogólnych. Ćwiartka zakażona jest bardzo twarda, obrzękła z wydzieliną przypominającą pastę, która mocno śmierdzi. W miarę upływu czasu ropnie, które mogą być zlokalizowane w każdym miejscu wymienia, otwierają się na zewnątrz. W wyniku tego schorzenia najczęściej dochodzi do całkowitego zniszczenia zakażonej ćwiartki. Na skutek ogólnego zatrucia i gorączki krowy z Summer mastitis mogą ronić. Truwperella pyogenes może także pojawiać się jako patogen wtórny w zapaleniach typu Coli. Wówczas zmiany martwicze, pojawiające się w colimastitis, ułatwiają zakażenie i rozwój Trueperella pyogenes.
Diagnostyka, leczenie, profilaktyka
Rozpoznanie następuje na podstawie wywiadu, objawów, badania klinicznego oraz badań bakteriologicznych, które stanowią potwierdzenie.
Zapobieganie to przede wszystkim:
- utrzymywanie czystego i suchego środowiska dla krów zasuszonych
- regularna kontrola zwierząt w tej grupie, powinna pozwolić nam wychwycić wszystkie niepokojące oznaki.
Stosowanie regularnego odmuszania zwierząt i środowiska, kontrola młodzieży i wyłapywanie zwierząt, które obsysają inne, będą tymi czynnikami, które mogą zaważyć na pojawieniu się tej jednostki chorobowej w naszym stadzie. Stosowanie terapii DC w sposób przemyślany, przez osoby kompetentne, powinno odbywać się z zachowaniem zasad higieny.
Wskazane jest tu zastosowanie zarówno terapii miejscowej, jak i ogólnej. Ważne, aby terapia była w miarę możliwości celowana. Leczenie powinno być prowadzone, co najmniej przez tydzień.
KONTROLA KRÓW W OKRESIE ZASUSZENIA TO PODSTAWA, O KTÓREJ CZĘSTO ZAPOMINAMY!